In groep 3 beginnen de meeste kinderen met lezen. Wat zijn de leesniveaus op de basisschool? En hoe maak je lezen leuk voor je kind?
Voorbereiden op leren lezen
Taalontwikkeling begint vanaf de geboorte vanzelf, als kinderen veel taal horen. Leren praten is al een voorbereiding op leren lezen. Je kind leert de taal goed als je veel met hem of haar praat, veel voorleest, liedjes zingt, rijmpjes maakt en taalspelletjes doet. Lees meer over taalontwikkeling bij kinderen.
Bijna elk kind wil op een bepaald moment leren lezen. Dat begint met interesse voor letters. In groep 1 en 2 van de basisschool wordt je kind voorbereid op leren lezen. In groep 3 gaan de meeste kinderen echt beginnen met lezen.
Klanken en letters leren
Je kind leert in groep 1 en 2 letters herkennen en noemen. Aan het einde van groep 2 kent een kind ongeveer twaalf letters.
Je kunt thuis spelletjes doen waarin je kind klanken verbindt met letters:
- “Ik zie, ik zie wat jij niet ziet en het begint met een s.” Noem de letters niet bij hun naam, maar spreek de klank uit. Zeg dus niet ‘es’ maar ‘sss’;
- Woordenrij: de een zegt een woord en de volgende zegt een woord dat begint met de laatste letter van het eerste woord. Bijvoorbeeld: auto – ooievaar – ruit – telefoon – niks – schelp;
- Woorden in lettergrepen hakken, zoals namen van familieleden. Klap erbij in je handen. Bijvoorbeeld: we gaan naar o-ma;
- Woorden hakken en plakken met klanken, zoals: pak je j-a-s;
- Geef elkaar tijdens het bekijken van een boek met plaatjes opdrachten. Bijvoorbeeld: zoek een plaatje dat begint met een ‘m’;
- Rijmwoorden: noem samen zo veel mogelijk woorden die rijmen;
- Spelend bezig zijn met letters: letters intikken en noemen op de telefoon.
Leren lezen vanaf groep 3
Vanaf groep 3 oefenen kinderen met lezen. Eerst oefenen ze met een groep woorden. Daarmee leren ze alle letters uit het alfabet lezen en schrijven. Daarna leren ze steeds langere woorden en sneller lezen. Ze gaan ook meer begrijpen van wat ze lezen. Tips om je kind te helpen bij het lezen:
- Lees samen een boek. Lees om de beurt een stukje;
- Hou lezen leuk. Je hoeft niet lang te lezen;
- Geef je kind af en toe een compliment. Zo krijgt je kind plezier in lezen.
Begrijpend lezen vanaf groep 4
Vanaf groep 4 leert je kind ‘begrijpend lezen’. Dit betekent dat je kind begrijpt wat hij of zij leest, het kan navertellen en vragen kan beantwoorden. Je kind kan beter begrijpend lezen als hij of zij veel woorden kent. Tips om je kind te helpen bij het lezen:
- Blijf veel met je kind praten. Geef regelmatig uitleg over wat je kind meemaakt;
- Ga samen op stap. Hoe meer je kind meemaakt, hoe meer hij of zij herkent. En hoe beter je kind begrijpt waar verhalen over gaan.
Hoe makkelijk leest een kind? AVI-niveau
Het leesniveau wordt AVI genoemd. Hoe makkelijker kinderen lezen, hoe hoger het AVI-niveau. Er zijn 12 AVI-niveaus:
- Het laagste AVI-niveau is Start. Dat is het niveau van kinderen die net begonnen zijn met lezen;
- Het hoogste AVI-niveau is Plus. Dat is het niveau van kinderen die snel en zonder fouten een lastige tekst kunnen lezen;
- Tussen AVI-Start en AVI-Plus liggen 10 AVI-niveaus: M3, E3, M4, E4, M5, E5, M6, E6, M7 en E7;
- ‘M’ betekent ‘midden’ en ‘E’ betekent ‘eind’;
- De cijfers 3 tot en met 7 geven aan in welke groep de meeste kinderen dit niveau hebben. Een AVI-niveau E5 hebben kinderen dus gemiddeld aan het einde van groep 5. En een AVI-niveau M7 hebben kinderen gemiddeld op de helft van groep 7.
Ieder kind heeft zijn eigen tempo. Het is dus normaal als je kind op een ander niveau leest dan hierboven staat. Op Jeugdbibliotheek.nl lees je meer over lezen op AVI-niveau.
Lezen en de bibliotheek
Je kind kan gratis lid worden van de bibliotheek. Bij de meeste bibliotheken lenen kinderen tot 18 jaar boeken gratis.
Elke bibliotheek heeft een afdeling voor kinderboeken. Voor hele jonge kinderen zijn er boeken met plaatjes, voorleesboeken en luisterboeken. Voor basisschoolleerlingen zijn er leesboeken op alle niveaus. Veel bibliotheken hebben ook een ‘makkelijk lezen plein’ (MLP). Daar staan leuke boeken voor kinderen die meer moeite hebben met lezen.
In de bibliotheek leen je ook boeken over bijvoorbeeld vogels, treinen en muziek. Kinderen vinden er alles wat ze nodig hebben voor spreekbeurten, werkstukken en projecten. Je kunt ook stripboeken, dvd’s en games lenen. Of tijdschriften bekijken, op de computer dingen opzoeken en naar voorleesmiddagen. Vaak zijn er ook voorstellingen en activiteiten voor kinderen.
Is er bij jou in de buurt geen bibliotheek? Dan rijdt er misschien een boekenbus of bibliobus. Of gebruik de online bibliotheek en leen online e-books en luisterboeken.
Hoe maak je lezen leuk? Tips
- Ga regelmatig met je kind naar de bibliotheek. Bijvoorbeeld elke vrijdag. Als je kind wat ouder is, kan hij of zij zelf naar de bibliotheek;
- Laat je kind zelf boeken kiezen: voorleesboeken en boeken om zelf te lezen. Zo kiest je kind boeken die hij of zij zelf leuk vindt;
- Blijf zo lang mogelijk voorlezen. Dat prikkelt je kind om zelf te lezen;
- Kan je kind zelf lezen? Laat hem of haar dan ook eens een verhaaltje aan jou voorlezen;
- Lees samen en geniet samen van een verhaal;
- Praat over het verhaal. Een kind dat naar een verhaal luistert wil daar graag vragen over stellen;
- Zet boeken thuis op een plek die goed zichtbaar is voor kinderen.