Veel mensen vertellen hoe je moet opvoeden. Waar moet je nu wel of niet naar luisteren? Wat maakt dat die opvoedtips niet altijd werken bij jou? Waarom moet je niet te streng zijn voor jezelf?
Al die adviezen: wat moet je ermee?
Andere ouders, opa’s en oma’s en influencers kunnen je allemaal vertellen hoe je moet opvoeden. Soms moet je een kind laten huilen, dan moet je het weer troosten. Of je leest dat je je kinderen strenger moet opvoeden, omdat het anders verwende prinsjes en prinsesjes worden. En dan moet je juist weer alleen praten en onderhandelen.
Of je leest dat een soort speelgoed heel goed is of je krijgt het gevoel dat je allerlei bijzondere uitjes moet maken. Maar spelen met spullen uit de keuken en een beetje rommelen in huis of buiten is al hartstikke goed voor de ontwikkeling van een kind. Daarvoor heb je maar weinig nodig.
Word je onzeker van al die adviezen?
Omdat er zoveel over opvoeding gezegd en geschreven wordt, kun je als ouder het gevoel krijgen dat je heel veel moet weten en doen. Of dat je het niet goed kan doen.
Sommige adviezen over opvoeden klinken alsof ze de enige oplossing zijn. Maar vaak zijn adviezen verschillend en soms spreken ze elkaar zelfs tegen.
Het is heel moeilijk om verschillende manieren van opvoeden te vergelijken in onderzoeken. Daarom weten we vaak niet zeker wat werkt. En ieder kind is anders: wat bij de een werkt, werkt bij de ander niet. Er is geen vaste waarheid over opvoeding en ontwikkeling van alle kinderen.
In het algemeen kunnen we zeggen dat kinderen hebben vooral aandacht, liefde en grenzen nodig hebben.
Bekijk ook het filmpje van GroeiGids. Daarin vertelt jeugdarts Tijs hoe je kunt omgaan met opvoedadviezen:
De youtube video wordt niet getoond omdat de cookies niet zijn geaccepteerd. Ga naar https://www.youtube.com/embed/-EheFHzDctY?si=oszA9NY5ehBE8cLq om hem alsnog te bekijken.
Welke opvoedtips passen wel bij jou?
Waar moet je nu wel en niet naar luisteren en waarom helpen sommige tips bij jouw kind niet?
- Probeer te ontdekken wat bij jou als ouder past. Wat doet een advies met jou? Voelt een advies goed, of juist niet? Zoek naar wat goed voelt en houd je daar dan aan. Google niet verder, want daar kun je jezelf gek mee maken.
- Kijk ook naar wat bij jouw kind past. Misschien hielp een tip bij iemand anders, maar iedere ouder en ieder kind is anders. Wat bij de een werkt, werkt bij de ander niet. Kinderen leren in hun eigen tempo, op hun eigen manier en op hun eigen niveau. Als ze daar de ruimte voor krijgen, zal het waarschijnlijk beter met ze gaan.
- De Jeugdgezondheidszorg en GroeiGids geven soms meerdere adviezen en tips, juist omdat kinderen en ouders verschillend zijn. Jij kunt dan aanvoelen of uitproberen wat voor jou en je kind het beste werkt.
- Hoewel ze bij de jeugdgezondheidszorg soms gemiddelden noemen, hoef je je vaak helemaal geen zorgen te maken als je kind niet dichtbij een gemiddelde zit. Er zijn enorm grote verschillen tussen kinderen en juist dat is normaal. Heb je toch zorgen? Bespreek dit dan met de jeugdarts of jeugdverpleegkundige. Je kunt bellen of chatten.
Hoe ga je om met ongevraagd advies?
Soms geven familieleden, buren of gewoon mensen op straat jou adviezen waar je niet om hebt gevraagd of niets mee kunt. Mensen bedoelen het meestal goed, of ze willen graag hun eigen ervaringen of mening kwijt. Je kunt ze vriendelijk bedanken voor het advies en het daarbij laten. Je hoeft niet uit te leggen of en waarom je hun advies wel of niet gaat opvolgen.
Soms voelt advies als commentaar. Als het van een bekende komt, kun je eerlijk zeggen dat de opmerking je raakt. Of: ‘Ik weet niet goed wat ik van dit advies moet vinden.’ Of: ‘Ik moet hier even over nadenken.’
Wees niet te streng voor jezelf
Dat kinderen in Nederland meestal binnen een klein gezin worden opgevoed, kan de druk op ouders vergroten. Je moet als ouder alles zelf bedenken en oplossen. De meeste mensen hebben geen grote familie, buurt of kerk die meekijkt of meehelpt met opvoeden.
Kinderen zijn allemaal wel eens moeilijk en ouders zijn het wel eens zat. Iedere ouder loopt wel eens tegen bepaalde grenzen aan, zeker als je moe bent. Dit is normaal. Verwacht niet te veel van jezelf en zoek steun.
- Schaam je niet te snel. Praat over je ervaringen met je partner als je die hebt. Of deel ervaringen met vrienden of andere ouders. Doe dat met mensen die eerlijk durven te zijn en zich kwetsbaar durven op te stellen. Dat geeft vaak geruststelling (‘ik ben niet de enige’).
- Je kunt je twijfels en onzekerheden ook bespreken met begeleiders van de opvang of leerkrachten die je kind kennen.
- Iedere ouder maakt fouten, dat hoort erbij. Natuurlijk is het goed om kritisch te zijn op jezelf en te leren van je fouten. Maar vraag niet het onmogelijke van jezelf en probeer het niet te perfect te doen. Daar kun je heel gestrest van raken. Dat is niet goed voor jezelf en dus niet voor je kind. Bedenk dat ‘goed genoeg’ veel beter werkt. Zo blijf je ontspannen. Dat heeft weer een goede invloed op je opvoeding en je kinderen.
- Zit je niet zo goed in je vel of zijn er problemen in jouw gezin? Dan kan het moeilijker zijn om een kind op te voeden. Blijf er niet alleen mee rondlopen. Praat erover, ook met de jeugdgezondheidszorg. Zij kunnen je ondersteunen, en als het nodig is, hulp die bij jou past.
- Loop je vaker tegen problemen aan bij het opvoeden? Lees dan de tips over hulp bij opvoeden.
