Eetgewoonten peuter

Samen eten is gezellig. En je bent als ouder soms ook aan het opvoeden aan tafel. Welke tips zijn er voor een plezierige maaltijd samen met kinderen?

Voorbereiden maaltijd voor kinderen

Als je kind 1 jaar is, kun je het best zorgen dat het eten al klaar is als je hem of haar aan tafel zet.
Oudere peuters kun je beter roepen als het eten bijna klaar is. Dan kunnen ze rustig afmaken waar ze mee bezig waren en dan aan tafel komen zitten.

Vanaf een jaar of 3 of 4 kan je kind misschien al een beetje ‘helpen’, bijvoorbeeld door drinken op tafel te zetten. Dit is ook goed voor het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid van je kind.

Peuters knoeien

Knoeien hoort erbij als je een peuter hebt. Zeker bij een peuter van 1 of 2 jaar is het nodig om ervoor te zorgen dat je kind kan kliederen en knoeien zonder dat alles vies wordt. Wat je bijvoorbeeld kunt doen:

• Gebruik een plastic tafelkleed.
• Doe je kind een plastic slab met knoeigootje om.
• Leg een zeiltje onder de kinderstoel.
• Gebruik bij jonge peuters borden en bekers die niet kapot kunnen.

Met de handen of een lepel eten

De meeste peuters beginnen met hun handen te eten als ze een jaar oud zijn. Dat is de eerste stap op weg naar zelfstandigheid. Kies eten dat je peuter goed met de vingers kan pakken, zoals stukjes brood, kaas of fruit. Dit kost veel concentratie. Terwijl je peuter oefent, kun jij best af en toe een hap in de mond stoppen.

Kies bestek dat past bij de motoriek van je kind. Tussen een en twee jaar kan je peuter leren om zelf met een lepel te eten. Meestal laat een kind merken er klaar voor te zijn door naar de lepel te grijpen. Dat is het moment om te beginnen. Natuurlijk hoef je niet te verwachten dat je peuter van dat eten al veel naar binnenkrijgt. Het is een hele klus voor je kind om iets op de lepel te krijgen, die naar de mond te brengen en het eten eraf te happen.

Om te zorgen dat je kind toch wat eten binnenkrijgt, maak je gewoon twee borden klaar. Een ervan geef je aan je kind. Van het andere bord geef je het tussendoor af en toe een hap. Kinderen vinden het erg leuk om zelf met het eten bezig te zijn. Je kunt een compliment geven als je ziet dat je kind het zelf probeert.

Een vork komt pas later. Het duurt nog een paar jaar voordat je kind met mes en vork kan eten.

Regels en tafelmanieren

Je kunt van peuters nog niet verwachten dat ze netjes eten. Kinderen moeten eerst bepaalde motorische vaardigheden hebben voordat ze netjes kunnen eten.

Welke regels passen bij welke leeftijd?
Als je kind 1 is, eet het nog met de handen en kan het maar kort aan tafel blijven zitten.
Een driejarige eet met een lepel en kan misschien al 20 minuten tot een halfuur aan tafel zitten.

Verwacht niet te veel van je kind. Zo houd je de sfeer aan tafel fijn. Het is ook belangrijk om complimenten te geven: “Wat fijn dat je probeert met de lepel te eten.”

Het goede voorbeeld geven werkt ook; als je kind ziet hoe jij eet, zal hij of zij dat na willen doen.

Tips voor eten en hygiëne aan tafel

• Laat je kind zien dat je groente en fruit wast voordat jullie het eten.
• Leer je kind om de handen te wassen voor het eten. En nadat ze geplast of gepoept hebben. Bacteriën en virussen verspreiden zich ook via je handen.

Tips om het gezellig te maken aan tafel?

Een gezellige sfeer aan tafel is belangrijk. Maar niet alle kinderen kunnen lang rustig aan tafel blijven zitten. Dat ligt aan de leeftijd en het karakter van je kind. Verwacht dus niet te veel. Wat je kunt doen om het leuk te maken:

• Probeer de tafel leuk te dekken. Een oudere peuter kun je al een beetje laten ‘helpen’, bijvoorbeeld door hem of haar dingen die niet kapot kunnen gaan op tafel te laten leggen.
• Samen praten tijdens het eten is natuurlijk heel gezellig. Je kunt onder woorden brengen  wat je kind doet en bijvoorbeeld samen de happen tellen. Dat is ook nog eens goed voor de taal en het denken van je kind.
• Geef peuters een kleine portie die past bij hun leeftijd. Schenk er niet te veel aandacht aan als je kind het bordje niet leeg eet en ruim gewoon de tafel af. Wil je kind kort na de maaltijd iets eten omdat hij of zij nog honger heeft? Ga er niet op in en laat je kind wachten tot het volgende eetmoment.

Wat kun je beter niet doen met een kind aan tafel?

• Zorg dat er niet teveel opwinding en spanning aan tafel is. Dan is er geen concentratie meer om te eten.
• Laat je kind geen spelletjes spelen of tv-kijken onder het eten. Dat leidt te veel af.
• Soms ben je zelf met andere dingen bezig als je aan tafel gaat. Het is beter om je dan even te concentreren. Probeer dat rustig en ontspannen te houden.

Vaste tijden voor maaltijden

Het is handig om vaste tijden aan te houden voor de maaltijden: ontbijt, lunch en avondeten. Op vaste tijden eten, met alle gezinsleden, is gezellig. Je kind zal die momenten fijn vinden en eet dan op regelmatige tijden.
Ook is het goed om ’s avonds op tijd te eten, anders is je kind misschien te moe. Naast de maaltijden kun je op vaste momenten iets tussendoor geven (maximaal drie of vier keer per dag). Je kind leert zo ook dat je niet de hele dag door kunt eten.

Lastige eters, kleine eters, grote eters

Sommige peuters zijn moeilijke of kleine eters. Ook grotere kinderen kunnen te veel of te weinig eten. Het komt steeds vaker voor dat kinderen overgewicht hebben, maar er zijn ook kinderen met ondergewicht.

Fiona geeft tips voor eten met peuters. Hoe zorg je dat het gezellig blijft en wat doe je als je kind niet alles op wil eten?