Afspraken media

Besteedt jouw puber veel tijd aan gamen, internetten, films en tv-kijken? Weet je wat hij of zij doet en ziet via media? Je kind heeft vrijheid nodig. Pubers willen graag privacy en eigen keuzes maken. Maar er zijn ook risico’s. Hoe praat je er over met je kind en welke afspraken kun je maken?

Regels voor media gebruik

Pubers kunnen nog niet altijd overzien wat de gevolgen zijn van hun gedrag. Daarom is het goed om te blijven praten over wat je kind ziet en meemaakt en om regels te geven, vooral tot 15 jaar. Vanaf 16 jaar wordt je kind zelfstandiger en wijzer. Op VPNgids.nl lees je meer over hoe je praat over de risico’s van internet. Praat ook met je kind over een goede lichaamshouding en het effect van beeldschermen op de ogen.

Eerst huiswerk, dan social media

Bijna alle ouders merken dat pubers moeite hebben zich te concentreren op hun huiswerk, omdat ze erg worden afgeleid door social media. Via de laptop waar ze op werken of via de telefoon, die ernaast ligt.

Houd je kind aan de regel dat het huiswerk eerst af moet zijn, voordat hij of zij de social media platforms opent. Ontdek samen wat het beste werkt. De een wil elk half uur even op de telefoon kijken, de ander wil hem helemaal weg hebben tot het huiswerk af is. Bijna alle pubers hebben hier afspraken met hun ouders bij nodig. Uit zichzelf kunnen ze zich moeilijk beheersen.

Gebruik eventueel software om te zorgen dat je kind de computer alleen gebruikt voor schoolwerk. Als kinderen naar school of een huiswerkklas gaan, moeten daar ook alle telefoons opgeborgen worden.

Krijgt je puber genoeg slaap?

Pubers gaan soms ook tot heel laat door met het sturen van berichten: ze slapen dan niet genoeg. Je kunt afspreken dat de telefoon, laptop of tablet niet meegaat naar de slaapkamer als het bedtijd is.
Vooral als je kind moeilijk inslaapt, waar pubers nogal eens last van hebben, is dit belangrijk. Beeldschermgebruik maakt het inslapen alleen maar moeilijker. Een boek lezen of naar een luisterboek luisteren, is veel beter.

Jij bent een voorbeeld voor je puber

De ene ouder gamet zelf, de andere vindt het vreselijk. De ene ouder geeft nooit geld uit via internet, de ander koopt van alles online. Kijk ook eens naar je eigen mediagedrag en welk voorbeeld je je puber daarmee geeft.
Of bepaalde media schadelijk zijn, hangt er bijna altijd af van de manier waarop ouders hun kinderen erbij begeleiden, zo blijkt uit onderzoek.

Tip 1: volg de adviezen van Kijkwijzer, Gamewijzer en Pegi, en bepaal zelf duidelijke grenzen

• Gebruik de adviezen op  Kijkwijzerl.nl, Gamewijzer.nl en Pegi.info. De wet beschermt kinderen tot 16 jaar. Daarna mogen ze alles kopen en zien als het om media gaat. Ook games met Pegi 18 (geschikt voor spelers vanaf 18 jaar).
• Spreek af hoe vaak, wanneer en hoe lang je puber mag gamen of internetten en help hem of haar zich aan die afspraak te houden. Een kind dat ‘in’ het spel zit, weet namelijk echt niet meer hoe lang het bezig is. Stel bijvoorbeeld een tijdklok in met software die dat kan.
• Een regel kan zijn: doordeweeks twee uur beeldschermtijd per dag, naast het computerwerk voor school dus. En geen telefoon tijdens het eten of mee naar bed.
• Houdt je puber zich niet aan de afspraak? Bedenk dan van tevoren wat het gevolg dan is. Laat dit van tevoren duidelijk weten. Let erop dat de maatregel uit te voeren is. ‘Een week geen internet’ is niet handig bij een puber die het internet ook voor huiswerk nodig heeft.
• Houdt je kind zich aan de afspraak? Geef dan regelmatig een compliment.

Tip 2: moedig creatief gebruik van media aan, zoals filmpjes maken

Je puber is creatief bezig als hij of zij zelf een website maakt, een app bouwt of een filmpje maakt. Dat zijn leuke dingen om met media te doen. Leren programmeren vinden veel pubers ook leuk.

Tip 3: praat met je kind over online ervaringen

In veel gezinnen wordt bij het avondeten de dag besproken. Geef in die gesprekken ook aandacht aan online ervaringen. Grijp nieuwsberichten aan en verleid je kind tot vertellen: ‘Hoe was het vandaag online? Nog iets leuks gezien op Instagram?’ Worden op het schoolplein gevaarlijke internetspelletjes gedaan? Heb het over alle onderwerpen. Zo kom je erachter wat je puber bezig houdt en waar hij of zij zich misschien zorgen over maakt.

Tip 4: kijk samen naar YouTube-filmpjes

Laat zien dat je geïnteresseerd bent in de filmpjes, die je kind naar vrienden doorstuurt.  Geef samen commentaar op wat je ziet op social media, televisie, enzovoort. Naar welke vloggers en influencers kijkt je kind graag en waarom?

Tip 5: praat ook over online privacy

Praat over veilig gebruik van internet, online privacy en social media: wie ben je online, wat wil je van jezelf laten zien? Wijs je kind op de risico’s van ‘onbekende vrienden’.

Tip 6: praat over ‘sexting’

Veel pubers hebben wel eens een uitdagende foto doorgestuurd gekregen van een halfnaakte jongen of meisje. Leer je kind dat ze die beelden niet moeten doorsturen: je beschadigt degene die erop staat enorm. Bovendien is het strafbaar. Het is beter om te zorgen dat die beelden zo snel mogelijk van je telefoon verdwijnen. En om tegen vrienden te zeggen dat ze ze ook moeten wissen. Zie ook Internet en seks. Voor hulp kun je bijvoorbeeld naar HelpWanted.nl.

Kijk ook eens naar het Fiona-filmpje over hoe je met je puber kunt praten over internet en seks:

Tip 7: praat over gevoelens bij social media

Social media kunnen heel leuk zijn voor pubers, maar er zitten ook negatieve kanten aan. Je kind kan er vervelende gevoelens door krijgen. Je puber kan bijvoorbeeld bang zijn om iets te missen als hij of zij even niet op social media zit. Of je kind voelt zich vervelend als er geen leuke reacties op een foto komen. Het is fijn als je kind met jou hierover kan praten. Dat helpt je kind om met moeilijke gevoelens te leren omgaan.

Tip 8: praat over geld uitgeven op internet

Heeft je puber een eigen bankrekening? En mag hij of zij zelf online aankopen doen? Maak daar dan goede afspraken over.

Sinds je volgens de wet op bepaalde websites online mag gokken, raken veel pubers in de problemen. Deze sites zijn bedoeld voor 18 jaar en ouder. Minderjarigen mogen niet op goksites spelen, ook niet met toestemming van hun ouders. Maar kinderen kunnen makkelijk een andere leeftijd opgeven. Leg je kind uit wat het verslavende effect is van gokken. Omdat je weet dat er een keer een beloning kan komen (winst), blijf je doorgaan. Maar uiteindelijk is jouw verlies altijd groter dan de winst: hoe zouden zulke websites anders geld verdienen? Merk je dat je kind toch online gokt? Dan is die website strafbaar en kun je een melding doen bij de Kansspelautoriteit.

Tip 9: vertel waar je puber informatie en hulp vindt

Op Hoezomediawijs.nl lezen kinderen vanaf 10 jaar hoe ze leuk, veilig en slim gebruik maken van (social) media. Is er iets vervelends gebeurd op internet? Meld het samen op Meldknop.nl.