Denkt jouw kind niet altijd na voordat het iets doet? Is je zoon of dochter vooral met zichzelf bezig? Hoe komt het dat het gedrag van je puber verandert en hoe kun je hiermee omgaan?
Hoe komt het dat het gedrag van je puber verandert?
Tijdens de puberteit is het erg onrustig in het hoofd van een kind. Het is soms zelfs chaos. Het verstand van pubers werkt anders dan dat van volwassenen. Daarom verandert het gedrag van een puber vaak.
Lees hoe het gedrag van je kind kan veranderen in de puberteit.
Vooral aan het begin en aan het eind van de puberteit verandert er veel in het hoofd van je kind. De hersenen kunnen nog doorgroeien tot je kind 24 jaar is. Hersenen bestaan uit zenuwcellen en verbindingen. Pubers krijgen minder verbindingen tussen de zenuwcellen, maar deze worden wel dikker. Deze verbindingen zorgen dat je kind steeds beter voor zichzelf kan zorgen. Op helderopvoeden.nl lees je meer over het puberbrein.
Het gedrag van je puber verandert niet alleen door de hersenen, maar ook door hormonen. Vooral het hormoon testosteron wordt actief. Dit gebeurt in het deel van de hersenen dat spanningen en emoties regelt. Gevoelens kunnen daardoor snel en hoog oplopen.
In het filmpje ‘Puberbrein’ van het Trimbos-instituut zie je waarom je puber soms rare dingen doet:
Wat kan je puber al wel en nog niet?
- Je puber kan steeds meer onthouden. En zelf trucjes verzinnen om iets te onthouden.
- Je puber kan van tevoren bedenken hoe hij of zij iets het best kan aanpakken. Als je kind uit zichzelf aanbiedt om de vaatwasser in te ruimen, wil het misschien iets van je. Meer zakgeld of tot laat naar een feest.
- Je puber kan zich goed concentreren op huiswerk, zelfs met harde muziek erbij. Televisie leidt meestal wel af als je kind steeds even kijkt.
- Je kind kan zich al op de kern van een probleem richten. Een basisschoolkind wordt nog afgeleid door dingen die er niets mee te maken hebben, een puber heeft daar steeds minder last van.
- Je tiener kan heel goed plannen wat er nu moet gebeuren. Moeilijker is het om te plannen voor over een week of een maand. Huiswerk maken betekent vooruit werken en niet pas een dag van tevoren gaan leren. Als pubers (eindelijk) aan hun huiswerk beginnen, kunnen ze het goed aanpakken. Maar ze zijn dan soms al te laat. Daardoor kunnen ze onvoldoendes gaan halen en hun motivatie kwijtraken.
- Vanaf ongeveer 16 jaar leert je puber steeds meer rekening houden met de gevolgen van zijn of haar gedrag. En ook met gevolgen na langere tijd. De organisatie in de hersenen wordt steeds beter.
- Je puber krijgt steeds meer grip op zijn of haar eigen gedrag. Je puber kan zijn of haar gedrag nu ook aanpassen aan de omgeving. Groepsdruk heeft minder invloed. Je kind doet dus minder snel dingen waar het eigenlijk niet achter staat.
- Je puber maakt nu keuzes omdat hij of zij er een reden voor heeft. En je kind kan die keuzes achteraf ook beoordelen.
Bekijk ook het filmpje ‘Puberbrein’ van Groter Worden:
De youtube video wordt niet getoond omdat de cookies niet zijn geaccepteerd. Ga naar https://www.youtube.com/embed/kW5rj6AVTQU?si=kskgK5f4w3XKsSvA om hem alsnog te bekijken.
Hoe kun je je puber steunen?
Het helpt al veel als je weet dat je puber zijn of haar gedrag niet altijd onder controle heeft. En dat dit komt doordat het puberbrein nog in ontwikkeling is en hormonen een rol spelen.
Je kunt je kind helpen door af en toe uit te leggen wat het gevolg kan zijn van zijn of haar gedrag of plan. Zo herinner je je kind aan de grenzen van hem of haar, maar ook aan die van jou. Ook bij het plannen voor opdrachten op school en leren voor een proefwerk kun je je kind helpen.
