Steeds meer pubers vapen. Vapen is het roken van een e-sigaret. Waarom is vapen slecht en waarom maakt het verslaafd? En hoe zorg je dat je kind niet gaat vapen?
Wat is vapen?
Vapen betekent dampen. Zo noemen we het roken van een e-sigaret. Vapes zien er cool uit en hebben allerlei smaakjes.
De meeste wegwerp-vapes zien eruit als een markeerstift. Er zit een vloeistof in, die wordt verwarmd. De damp die ontstaat, adem je in, net als bij een sigaret. De meeste vapes bevatten ongeveer 500 pufjes, maar er zijn ook vapes met meer pufjes.
Er zijn zelfs vapes met ingebouwde spelletjes: om verder te komen moet je weer een pufje nemen.
Er zijn vapes met tabakssmaken, maar ook honderden andere smaken, vooral snoepsmaken: suikerspin, marshmallow, aardbei, perzik, enzovoort.
In de vloeistof zit geen tabak, maar wel nicotine en andere schadelijke stoffen.
In de damp zitten ook metalen die in je lichaam terechtkomen.
Dat is heel slecht voor je gezondheid, nu en later.
Hoeveel jongeren vapen?
Van de Nederlandse jongeren van 12-25 jaar heeft 21,7% in het afgelopen jaar een e-sigaret gebruikt. 69,1% van de jongeren die elke maand een e-sigaret gebruiken, roken ook elke maand sigaretten.
Ongeveer evenveel jongeren vapen als roken.
Zijn vapes verboden in Nederland?
Ja, vapes mogen in Nederland niet verkocht worden aan jongeren onder de 18. Net als sigaretten. Maar de leeftijd wordt vaak niet gecheckt.
Ook is het verboden om vapes met smaakjes te verkopen. Er mogen alleen nog vapes met tabakssmaken worden verkocht. Ook deze smaken zijn verslavend.
En jongeren kunnen op allerlei manieren nog aan vapes met een smaakje komen. De controle hierop werkt helaas niet goed. Op social media en op het schoolplein worden nog steeds vaak vapes verkocht.
Wat doet vapen met de hersenen van een kind?
Vapen heeft bij kinderen, jongeren en jongvolwassenen invloed op de hersenen. Tussen 10 en 24 jaar zijn de hersenen nog in ontwikkeling. Het deel van de hersenen dat gevoelig is voor beloningen is al wel ontwikkeld. Daarom werken die smaakjes in vapes zo goed.
Uit onderzoek blijkt dat als jongeren nicotine gebruiken, ze later meer kans hebben op:
- verslaving aan andere drugs of alcohol;
- stemmingsstoornissen, zoals angststoornissen en depressie;
- plotseling en zonder nadenken dingen doen;
- slecht en minder lang kunnen concentreren.
Hoe schadelijk is vapen?
Tieners denken niet snel dat vapen schadelijk is. Dat komt door de lekkere smaakjes en omdat vapen niet stinkt.
Maar vapen met nicotine is minstens zo verslavend als het roken van sigaretten. Dat komt door het nicotinezout dat erin zit. Deze vorm van nicotine voelt niet scherp in de keel, maar komt heel snel in de hersenen terecht. Zo kan je tiener ongemerkt en snel verslaafd raken aan nicotine.
Ook vapes zonder nicotine zijn schadelijk. Het inademen van de schadelijke stoffen in de damp kan de luchtwegen irriteren of beschadigen. Uit onderzoek blijkt ook dat er veel stoffen in de damp zitten waar je kanker van kunt krijgen. Er zitten ook onbekende stoffen in waar we het effect nog niet van weten.
Je kind kan ook last krijgen van hartkloppingen, duizeligheid, een hoge bloeddruk en zelfs epileptische aanvallen.
Hoe zorg je dat je kind niet gaat vapen?
- Zorg dat de sfeer prettig blijft in het gesprek. Geef je kind de ruimte om zijn of haar eigen verhaal te vertellen. Je kind kan bijvoorbeeld denken dat het stoer is om te vapen. Probeer dit duidelijk te krijgen en praat hierover.
- Praat met je kind over de gevaren van vapen. Leg uit waarom je niet wilt dat je kind gaat roken en wat de risico’s zijn. En dat het heel moeilijk is om ermee te stoppen.
- Vapen is ook duur. Wil je kind daar het zakgeld aan besteden? Of de inkomsten van de krantenwijk of het vakken vullen ervoor gebruiken? Reken samen uit hoeveel vapen per maand kost.
- Wil je kind vapen omdat ‘iedereen het doet’? Groepsdruk kan een rol spelen om te gaan roken, drinken of vapen. Lees meer over groepsdruk.
- Leer je kind om eigen keuzes te maken. En help je kind om weerbaarder te worden.
Meer over vapen
- Artsenslaanalarm.nl – Filmpjes die jou als ouder kunnen helpen bij het praten met je kind over vapen
- Ikstopnu.nl – Wat is vapen?
- Ikstopnu.nl – Filmpjes voor jongeren over de risico’s van vapen, roken en snus
- Ikstopnu.nl – Stoppen met vapen
Wil je advies of heb je vragen over vapen? Bel met de Twijfeltelefoon: 088 – 7 555 777
Openingstijden:
- Maandag tot en met vrijdag (Nederlands en Engels): 08.30 – 13:00 uur
- Woensdag (Nederlands, Engels en Turks): 08.30 – 13:00 uur
- Vrijdag (Nederlands, Engels en Arabisch): 08.30 – 13:00 uur
