Rond de leeftijd van 14 jaar is het melkgebit gewisseld en heeft je kind 28 blijvende kiezen en tanden. Na het achttiende jaar komen er soms nog vier verstandskiezen bij. Soms is er te weinig ruimte voor de verstandskiezen. Ook is het lastig deze achterste kiezen goed schoon te houden.
Tussen de 10 en 13 jaar groeien meisjes sneller dan jongens. Ze wisselen daarom ook iets vlugger.
Goed poetsen en naar de tandarts gaan blijft belangrijk. Om de stand van tanden en kiezen te verbeteren krijgen veel pubers een beugel.
Gebit schoonhouden
Goed poetsen is en blijft nodig, liefst twee keer per dag twee minuten poetsen (’s ochtends en voor het slapengaan). Leer pubers ook om hun tong te poetsen. Pubers vinden een aantrekkelijk uiterlijk vaak belangrijk. Uit je mond stinken hoort daar niet bij. Je kunt je kind erop wijzen dat je een vieze adem kunt krijgen en gele tanden als je je gebit niet goed verzorgt. Suikervrije kauwgom kan het gebit ook een beetje helpen beschermen, maar overdaad schaadt.
Flossen
Je kind kan flosdraad, ragertjes en tandenstokers gebruiken om etensresten tussen tanden en kiezen te verwijderen. Het beste is om dit een keer per dag te doen, vóór het tanden poetsen. Zo is er weinig kans op tandvleesontsteking en bloedend tandvlees.
Volgorde van poetsen
- Eerst de binnenkant van de onderkaak.
- Dan de buitenkant van de onderkaak.
- Als laatste de bovenkant van de kiezen in de onderkaak.
- Daarna hetzelfde voor de bovenkaak.
- Zet de borstel op de grens van tand en tandvlees. Poets zachtjes heen en weer.
- Na het poetsen niet spoelen met water. Alleen goed uitspugen, zodat er nog wat tandpasta met fluoride in de mond van je kind blijft zitten.
Elektrisch poetsen
Bij elektrisch poetsen geldt dezelfde volgorde. Maar dan beweegt je kind de borstel niet. Laat hem steeds een paar tellen stil staan tegen tanden en tandvlees. En dan zet je hem een stukje verder.
Tanderosie en gaatjes
Tanderosie krijg je door het drinken van cola, vruchtensap, yoghurtdrank en andere frisdranken en energiedrankjes. Het zuur in deze drankjes proef je niet door de toegevoegde suiker. Alle zure voeding kan tanderosie veroorzaken.
Elke keer als je kind iets eet of drinkt, krijgt het tandglazuur een ‘zuurstoot’ of een ‘zuuraanval’. Tandglazuur is de buitenste harde laag van tanden en kiezen. Door de zuuraanval lost het tandglazuur op en ontstaan gaatjes. Dit wordt ook wel tanderosie genoemd. Tanderosie is niet te herstellen.
- Leg je kind uit dat je vooral gaatjes krijgt door te vaak te eten of te drinken. Je kind kan daarom beter niet vaker dan 7 keer per dag iets eten: drie maaltijden en drie of vier tussendoortjes.
- Overdag kan je kind het best water of thee drinken. Het liefst zonder suiker of melk.
- Tandartsen adviseren om zuurhoudende dranken liefst bij een maaltijd te gebruiken.
- Ook poetsen met een harde tandenborstel kan het tandglazuur beschadigen.
- Probeer een halfuur te wachten met tandenpoetsen na het eten of drinken van iets zuurs, omdat je anders het zuur in de tanden poetst.
Beugel
Veel kinderen gaan naar de orthodontist omdat hun tanden en kiezen niet goed staan. De tandarts verwijst je kind dan. Bij het eerste bezoek kijkt de orthodontist of je kind inderdaad een beugel nodig heeft. Hij beoordeelt de stand van de tanden en kiezen, en kijkt naar het gezichtsprofiel en de stand van de onder- en bovenkaak. Op basis daarvan legt de orthodontist uit welke behandeling nodig is.
Naar de tandarts
Stimuleer je kind minstens één keer per jaar naar de tandarts te gaan; twee keer is nog beter. Het is het best als je kind zelf een afspraak maakt.
De tandarts kan het gebit van je kind controleren. Als je kind eerder pijn heeft, maak dan meteen een nieuwe afspraak.
Maak ook eens een afspraak bij de mondhygiënist. Zo ontdek je op tijd mogelijke problemen met het gebit en kun je er iets aan doen.
Meer informatie
Lees meer over de verzorging van het gebit op Allesoverhetgebit.nl.